فهرست مطالب
دو ماهنامه سلامت کار ایران
سال پانزدهم شماره 2 (خرداد و تیر 1397)
- تاریخ انتشار: 1397/03/31
- تعداد عناوین: 15
-
-
صفحات 1-9اگر چه امروزه بسیاری از کارها به صورت اتوماتیک انجام می شوند، اما هنوز بسیاری از مشاغل نیازمند کار با ابزار دستی می باشند. قیچی ها هم یکی از ابزارهای دستی مورد استفاده رایج در برخی مشاغل از جمله خیاطی محسوب می شوند. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر شکل دستگیره های طراحی شده قیچی خیاطی (سه مدل A و B و C) بر عمکرد کاربران، قابلیت استفاده ابزار و ناراحتی دست و انگشتان و مقایسه آنها با نتایج حاصل از کار با مدل رایج موجود در بازار (مدل D) بود.
اصلاح طراحی قیچی ها بر اساس نتایج حاصل از مطالعه پایلوت و همچنین بر اساس اصول ارگونومیکی موجود در متون ارگونومیک در رابطه با طراحی ابزار دستی صورت گرفت. طراحی ها بر اساس تغییر شکل دستگیره قیچی های رایج موجود در بازار صورت گرفت به طوری که سه قیچی با سه شکل مختلف دستگیره ارایه گردید. قیچی مدل A دارای دستگیره خمیده بود. در قیچی مدل B حلقه بالایی به تیغه های برش نزدیکتر شده بود و در قیچی مدل C نیز شکل حلقه پایینی به صورت نیم حلقه (به جای حلقه کامل) بود. عملکرد کاربران از طریق ثبت توام زمان انجام کار و خطا، قابلیت استفاده ابزار از طریق پرسشنامه system usability scale یا SUS و ناراحتی دست و انگشتان از طریق hand map و مقیاش شدت درد سنجیده شد.
نتایج مطالعه تاثیر معنی دار شکل دستگیره قیچی را بر شاخص های عملکرد کاربران (p < 0. 001) ، قابلیت استفاده ابزار (p < 0. 001) و ناراحتی دست و انگشتان (p < 0. 01) نشان داد. عملکرد کاربران در حین کار با قیچی های مدل B و C بهتر از سایر مدلها بود (p < 0. 01). نمرهSUS مربوط به قیچی مدل B (p < 0. 01) و C (p < 0. 05) به طور معنی داری بیشتر از نمره مربوط به مدل رایج در بازار بود. کار با قیچی مدل رایج در بازار و قیچی مدل A باعث ناراحتی بیشتری در دو ناحیه هیپوتنار و قسمت پایینی انگشت شست گردید.کلیدواژگان: قیچی خیاطی، ابزار دستی، قابلیت استفاده، عملکرد، ناراحتی -
صفحات 10-20ارتعاش عاملی است که می تواند موجب کاهش آسایش و برخی تاثیرات فیزیولوژیک بر انسان در محیط های صنعتی و یا در وسایل نقلیه شود. این مطالعه با هدف بررسی اثر ارتعاش تمام بدن بر میزان ناراحتی، ضربان قلب و زمان عکس العمل مردان 20 تا 30 سال در یک محیط آزمایشگاهی انجام شده است.نتایج نشان داد که وجود ارتعاش تمام بدن و همچنین افزایش شتاب ارتعاش، باعث افزایش معنی دار (001/0P<) میزان ناراحتی افراد شد. ضربان قلب افراد تحت مطالعه نیز ارتباط مستقیمی با افزایش شتاب ارتعاش تمام بدن داشته و با افزایش شتاب ارتعاش، ضربان قلب نیز افزایش پیدا کرد. همچنین زمان عکس العمل نیز با افزایش شتاب ارتعاش به طور معنی داری (001/0P<) افزایش پیدا کرد.
در این پژوهش 40 نفر از دانشجویان پسر دانشگاه علوم پزشکی تهران با میانگین سنی 7/1± 2/26 سال شرکت داشتند. هریک از شرکت کنندگان در4مرحله آزمایش هرکدام به مدت بیست دقیقه برای چهار حالت شتاب ارتعاش در سه محور x ، y و z و بافرکانس 3 تا 7 هرتز شامل حالت های شتاب ارتعاش صفر (بدون ارتعاش) ، شتاب ارتعاش m/s2 56/0 (ارتعاش کم) ، شتاب ارتعاش m/s2 9/0 (ارتعاش متوسط) و شتاب ارتعاش m/s2 25/1 (ارتعاش زیاد) تحت مطالعه قرار گرفتند. در هر مرحله یک تست زمان عکس العمل بصری کامپیوتری از افراد گرفته شد و زمان عکس العمل آنها برای انجام تست ثبت شده و ضربان قلب آنها نیز با استفاده از دستگاه پالس اکسیمتر ثبت شد. همچنین در پایان هر مرحله 15 دقیقه استراحت به افراد داده شدکه در این مدت میزان عدم راحتی آنها از شرایط آزمایش با استفاده از مقیاس بورگ [1] نرخ گذاری شد.
یافته ها
نتیجه گیریکلیدواژگان: ناراحتی، ارتعاش تمام بدن، زمان عکس العمل، ضربان قلب
نسخه اصلی پرسشنامه با استفاده از روش استاندارد Backward-Forward از زبان انگلیسی به فارسی ترجمه گردید. روایی صوری پرسشنامه با توجه به نظرات 8 نفر متخصص در زمینه ارگونومی، ارگونومی شناختی، طراحی و آمار تعیین شد. سپس نسبت و شاخص روایی محتوایی همچنین متوسط شاخص روایی محتوای پرسشنامه محاسبه گردید. 25 علامت به منظور بررسی در این مطالعه انتخاب شد. پرسشنامه در بین 80 نفر از کارکنان دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ایران توزیع گردید. شرکت کنندگان هر علامت را از نظر پنج ویژگی: واقعی بودن، پیچیدگی، معناداری، آشنایی و فاصله معنایی، به طور ذهنی از 0 تا 100 رتبه بندی کردند. تعیین پایایی پرسشنامه و سازگاری درونی پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد همچنین از روش آزمون - باز آزمون و محاسبه شاخص همبستگی درون خوشه ایبه منظور سنجش ثبات در پایایی پرسشنامه استفاده شد.
یافته ها
نتیجه گیری